mundu
–
mündü
(ZU)

dans le monde entier
mundu guzian
–
mundu osoan
–
mundu zabalean
le monde des vivants
bizidunen mundua
–
bizidünen mündüa
(ZU)

si je suis encore de ce monde
oraino mundu honetakoa naiz
–
orano mündü hontakoa baniz
(ZU)
–
oraino bizi banaiz

elle n'est plus de ce monde
mundu hau utzia du
–
mündü hau ützirik dü
(ZU)

elle vit dans un monde à elle
bere munduan bizi da
où va le monde?
nora doa mundua?
le Nouveau Monde
Mundu Berria
l'autre monde
beste mundua
envoyer ou expédier qn dans l'autre monde
norbait beste mundura igorri
–
norbait beste mündüala igorri
(ZU)

c'est le monde à l'envers!
aurkia binperrez
–
aurkia kinberrez
(ZU)

le monde est petit!
mundua ttipia da!
c'est un monde!
familier
♦ du monde:
ezin sinetsizkoa da!
munduko
ce produit est parmi les meilleurs du monde
produktu hau munduko hoberenetarik da
tout s'est passé le mieux du monde
dena ezin hobeki pasatu da
pas le moins du monde!
den gutienik ere ez!
il n'était pas le moins du monde anxieux
ez zen den gutienik ere antsiatua
–
ez zen batere erreüs
(ZU)

pas même pour tout l'or du monde
♦ au monde:
munduko urre guzian truk ere ez
–
mündüko ürre güziaren trük ere ez
(ZU)

qu'est-ce que vous ne vendriez en aucune façon même pour tout l'or du monde ?
zer ez zenezakete sal deus gisaz munduko urre guzian truk ere?
mundura
venir au monde
mundura etorri
–
sortu
–
sortü
(ZU)

mettre un enfant au monde
haur bat mundura ekarri
je ne m'en séparerais pour rien au monde
♦ le bout du monde:
ez nuke hau deusetan truk utziko
–
ez nüke hau deüsen trük ütz
(ZU)

certes il ne retournerait pour rien au monde à la campagne
ez zen segurki deusetan truk berriz kanpañara itzuliko
ce village, c'est le bout du monde
herri hori, zakurraren ipurdian da
(lag.ar.)
–
herri hori horaren üzküan da
(ZU)

il irait au bout du monde pour elle
munduaren beste puntara joan liteke harentzat
ce n'est pas le bout du monde!
= ce n'est rien
ez da beste munduko gauza!
est-ce qu'il y a du monde?
= qn
badea norbait?
= foule
badea jende handirik?
il y a du monde
= des gens
jendea bada
= foule
anitz jende bada
–
jente hanitx bada
(ZU)

il y avait un monde fou!
familier
sekulako jendea zen!
–
mundu bat bazen!
ils voient beaucoup de monde
anitz jende ikusten dute
–
jente hanitx ikusten düe
(ZU)

ils reçoivent beaucoup de monde
anitz jende errezibitzen dute
ce week-end nous avons du monde
jendea badugu asteburu honetan
–
jente badügü astebürü hontan
(ZU)

il se fout du monde
très familier
jendeaz trufatzen da
le monde
= la bonne société
(goi mailako) jendartea
nous ne sommes pas du même monde
ez gara mundu berekoak
–
ez gira ber mündükoak
(ZU)

cela ne se fait pas dans le monde
ez da horrelakorik egiten goi mailako jendartean
femme du monde
andere handi
se conduire en parfait homme du monde
jendetasunez gobernatu
–
jentetarzünez ebili
(ZU)
