[euskarazko hitzak bila Nola Erran hiztegiaren barnean]

euskarazko hitzetan

par

par /paʀ/ préposition
a)
agent -k -z (g.g.er.)
cette maison a été faite par qui? Par les gens d'ici-même
nork egina da etxe hau? Hemengo bereko jendeek nork eginik da etxe hau? Hebenko jenteek berek (ZU)
le livre dont nous parlons n'indique pas par qui il a été écrit
aipatzen dugun liburuak ez du salatzen nork egina den aipatzen düzün libürüak ez dü salatzen nork idatzi züan (ZU)
toi tu n'as qu'à dire que cela été fait par moi; mais une fois arrivé à Paris, paye-moi un bon déjeuner!
hik aski duk erratea nik egina dela lan hori; haatik Parisera hel eta, bazkari bat ederra eni paga!
abandonnée par l'homme qu'elle aimait probablement, ses yeux pourtant brillaient
maite zukeen gizonaz abandonaturik, begiak halere dirdiran zituen
le carreau a été cassé par un enfant
haur batek hautsia du berina bitrea haur batek hautse dü (ZU)
la découverte de la pénicilline a été faite par Fleming
penizilinaren aurkikuntza Flemingek egina du
b) moyen, manière
par le train
trenez treinez (ZU)
communiquer par fax/internet
faxez/internetez harremanetan egon faxez/internetez komunikatu
par la poste
postaz
il a appris la nouvelle par le journal
berria egunkariaren bidez jakin du
obtenir qch par la force
zerbait indarrez erdietsi zerbait indarrez ardietsi (ZU)
obtenir qch par la ruse
zerbait maltzurkeriaz erdietsi
ils diffèrent par bien des côtés
anitz alderditarik desberdinak dira
c) motif
faire qch par plaisir
zerbait plazerez egin
par manque de temps
denbora eskasez
par habitude
usaiaz üsantxaz (ZU)
d)
lieu, direction
 = en traversant -an gaindi -an barna
le Tour de France doit venir de Lourdes à Bayonne par notre Pays Basque intérieur
Frantziako itzulia Lourdestik Baionara jitekoa da, gure Euskal Herri barne honetan gaindi
cette fois là également, les Allemands pénétrèrent en France en venant par la Belgique
orduan ere alemanak Belgikan barna jinik sartu ziren Frantzian
 = en passant par -tik
nous sommes venus par un autre chemin
beste bide batetik etorri gara beste bide batetik jin gira (ZU)
il est sorti par la fenêtre
leihotik atera da leihotik elki da (ZU)
nous sommes venus par la côte
itsas hegitik etorri gara
nous sommes venus par Lyon
Lyonetik etorri gara
sortez par ici/par là
hemendik/hortik atera zaitezte hebentik/hortik elki zitee (ZU)
par où sont-ils entrés?
nondik sartu dira?
par où est-il venu?
nondik etorri da? nontik jin da? (ZU)
arriver par la gauche
ezkerretik heldu exkerretik heltü (ZU)
e) distribution
gagner tant par mois
hilabetean honenbeste irabazi
trois fois par jour
egunean hiru aldiz egunean hirutan
marcher deux par deux
binaka ibili birazka ibili (BL) birazka ebili (ZU)
f)  = pendant
par une belle nuit d'été
udako gau eder batez
ne restez pas dehors par ce froid
ez zaiteztela kanpoan egon horrelako hotzarekin ez ziteela kanpoan egon holako hotzarekin (ZU)
sortir par moins 10°
zero petik 10° delarik kanpora joan
g)
profondeur barna
l'épave repose par vingt mètres de fond
ontzi hondakina hogei metro barna urperaturik dago
h) de par: langue soignée
de par le monde
munduan gaindi mündüan gainti (ZU) munduan barna
de par ses activités
lana dela bide/medio